همیشه حس رقابت میان دو چیز می‌تواند باعث پیشرفت شود، حسی که چند سالی است دیگر بین دو مجموعه‌ی Pro Evolution Soccer و FIFA نمی‌بینیم. چند سالی است بدون چون‌وچرا بازی‌ فیفا بهترین بازی شبیه‌ساز فوتبال است، درحالی‌که در همین برهه زمانی که رقیب همیشگی PES در حال پیشرفت بوده، این سری افت‌وخیزهای زیادی داشته است، تا جایی که چند سالی است که بسیاری از طرفداران دیگر سراغ آن نمی‌روند و رقیب همیشگی‌اش را ترجیح می‌دهند. واقعاً چه اتفاقی برای این سری جذاب رخ‌داده است، برای PES که در دورانی بهترین شبیه‌ساز بود! اوج کاهش کیفیت این سری بازمی‌گردد به نسخه 2014 که داد بسیاری از طرفداران را درآورد، پس‌ازآن شرکت کونامی با درس گرفتن و کسب تجربه از گذشته نسخه 2015 را منتشر کرد و توانست کمی از آن محبوبیت سابق را به دست آورد و طرفداران این مجموعه را به آینده امیدوارتر کند. حال یک سال از آن زمان انتشار آخرین نسخه می‌گذرد و شرکت کونامی نسخه جدیدی را این سری منتشر کرده است که از طرف منتقدان بازخوردهای مثبتی را دریافت کرده است. به‌طوری‌که حتی برخی آن را برترین شبیه‌ساز فوتبالی نامیده‌اند که تاکنون تجربه کرده‌اند. همه‌ی این اتفاقات انتظارات را از این نسخه بالا برد و حال ما قصد داریم تا ببینیم آیا این مجموعه‌ی محبوب توانسته بخشی از موفقیت‌های گذشته را کسب کند و آیا توانسته به آنچه لیاقتش را داشته، دست یابد؟! برای یافتن پاسخ این جواب‌ها با ما همراه باشید!

بازی همانند شماره‌ی پانزدهم آغاز می‌شود؛ پس از انتخاب تیم موردعلاقه‌تان با منو دو قسمت قبلی مواجه خواهید شد که همانند گذشته بازیکنان معروف و محبوب تیم موردعلاقه‌تان که انتخاب کردید، حرکات مختلف را به‌نمایش می‌گذارند که در نوع خود جالب هستند. اما قبل از اینکه وارد بررسی بخش‌های اصلی بازی شویم، در همان منو بازی به بخش «ویرایش» (Edit) می‌رویم. همیشه یکی از فرق‌های اساسی این سری با رقیب همیشگی‌اش فیفا، بخش ویرایش با گستردگی‌های بسیار فراوان بوده که متأسفانه از چندین نسخه قبل نه‌تنها امکانات بیشتری به بازی افزوده نمی‌شود، بلکه با انتشار نسخه‌های جدید بخش‌های مختلف محدود و حتی حذف می‌شوند. برای مثال شخصی‌سازی چهره بازیکنان ازجمله مدل موها به‌شدت محدودشده‌اند و مانند نسخه‌های قبلی آن مدل‌های متفاوت مشاهده نمی‌شوند. اما در مقطعی شما از امکاناتی در این بخش بهره می‌بردید که واقعاً هیجان‌انگیز بودند، امکاناتی که با آن لذت ساخت یک تیم جدید شمارا ساعت‌ها پشت دستگاهتان می‌نشاند اما حالا آن‌ها نه‌تنها پیشرفتی نداشتند، بلکه به‌شدت پسرفت کرده‌اند و دیگر آن حس قدیمی را ندارد و بگذارید خلاصه‌تر بگویم، بخش ویرایش این قسمت از ریشه‌های خودش فاصله گرفته است.

اما با تمام مشکلاتی که بخش ویرایش دارد، موسیقی‌های بازی آنجنان لذت بخش و جذاب هستند که همچنان حس یک PES واقعی را بشما القا می‌کنند و باید گفت سازندگان در این بخش سنگ تمام گذاشته‌اند.

تقابل دو تیم بزرگ اروپا

از بخش ویرایش که بگذریم، می‌رسیم به اصلی‌ترین بخش بازی یعنی گیم‌پلی آن. خوشبختانه در این نسخه انیمیشن‌های ورود به بازی دوباره بازگشته‌اند. سیستم بازی بشدن شبیه نسخه 2015 است اما با لیستی از پیشرفت‌ها. یکی از نقاط ضعفی که همیشه و مخصوصاً در این چند نسخه اخیر از این مجموعه با آن‌ها مواجه بودیم، انیمیشن خشک بازیکنان و همچنین دروازه‌بانان [واکنش‌ها] بوده است. در این نسخه بازیکنان و مخصوصاً دروازه‌بانان بسیار طبیعی‌تر عمل می‌کنند اما همچنان در برخی موارد می‌توان همان انیمیشن‌های غیرطبیعی را مشاهده کرد که لذت بازی را تا حدی کاهش می‌دهند که حداقل این پیشرفت‌ها می‌تواند برای نسخه‌های بعدی امیدبخش باشد. در بخش انیمیشن‌ها همان‌طور که گفته شد این نسخه بسیار پیشرفت داشته است. انیمیشن‌های زیادی به بازی افزوده‌شده‌اند تا جذابیت را افزایش دهند؛ برای مثال در این نسخه شما شاهد سرخوردن بازیکنان خواهید بود که این مورد در روزهای بارانی افزایش می‌یابد یا اعتراضات بازیکنان به خطاهایی که داوران نمی‌گیرند و همچنین افزایش کیفیت جدال‌های بر سر توپ بازیکنان.

ورزشگاه الد ترافورد

اما مورد بعدی بازمی‌گردد به هوش مصنوعی بازیکنان حریف و حتی بازیکنان خودی که حتی در نسخه 2015 هم بسیار آزاردهنده بودند. در بعضی مواقع کارهایی از آنان سر می‌زد که شما همان لحظه می‌خواستید از بازی بیرون بیایید و آن را پاک‌کنید! برای مثال تیم حریف در ضد حمله قرار دارد و ناگهان مشاهده می‌کردید که بازیکن حریف درحالی‌که نیاز به گل‌دارند توپ را نگه می‌دارد و به آخرین مدافع تیمشان پاس می‌دهد. درست است، این مسئله به‌سود شماست اما مطمئناً لذت بازی را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد که خوشبختانه حداقل با چنین مواردی در این نسخه روبرو نخواهیم شد. البته باید گفت هنوز هم مشکلاتی که در هوش مصنوعی مشاهده می‌شود، برای مثال در برخی موارد در نیمه زمین حریف چند ده متر پا به توپ حرکت می‌کنید و کسی جلوی شمارا نمی‌گیرد و به‌راحتی می‌توانید صاحب موقعیت شوید که البته این مورد بسیار کم پیش می‌آید. در کنار این پیشرفت مسائل مربوط به استراتژی‌هایی است که اتخاذ می‌کنید بازمی‌گردد. در نسخه‌های قبلی من به‌شخصه در برابر تمامی گروه‌ها از یک استراتژی استفاده می‌کردم و در اکثر موارد هم موفق بودم اما در این نسخه آمار موفقیت شما در برابر تیم‌های متفاوت با یک استراتژی یکسان به‌شدت کاهش پیداکرده است که مطمئناً حس واقع‌گرایانه‌تری را به مخاطب انتقال می‌دهد. اما مسئله‌ای که نمی‌توان دلیل قانع‌کننده‌ای برای آن پیدا کرد، آسان شدن بازی به شکلی قابل‌توجه است. عموماً زمانی که شما برای بار اول نسخه از این سری را تجربه می‌کنید، برای چند بازی نخست برایتان چالش‌برانگیز هستند اما در این نسخه بازی به حدی آسان شده است که حتی در حالت Top Player هم ‌بازی برای شما چالش‌برانگیز نیست و از همان نخست می‌توانید از این سطح سختی آغاز کنید که بسیاری از جذابیت بازی را کاهش داده است. از این موارد که بگذریم یکی از جذابیت‌های همیشگی سری PES بخش‌هایی همانند Become A Legend، Master League و … بوده است که کاربرانی که توانایی دسترسی به امکانات انلاین بازی ندارند، به سمت این بخشها می‌روند. در این بخش ها تغییرات چشمگیری صورت نگرفته است و بیشتر تغییرات مربوط به جزئیات است. برای مثال زمانی که وارد این بخش ها می‌شوید با تغییر طراحی منو روبرو خواهید شد. همچنین تعداد مصدومیت بازیکنانتان افزایش یافته است. در کنار این موارد تغییرات دیگری هم صورت گرفته است. در نسخه های قبلی ما شاهد این ویژگی بودیم که زمانی که تیمی برای جذب بازیکنی به شما پیشنهاد می‌داد، شما می‌توانستید قیمت مورد نظر خودتان را برای آنها بفرستید، البته در همان بخش هم می‌شد از میزان رضایت تیم مقابل از آن قیمت بازیکن مطلع شد. اما این قابلیت در نسخه جدید دچار تغییر شده است. شما تنها می‌توانید با زدن یک تیک قیمت را افزایش دهید، البته این افزایش به میزان دلخواه شما نخواهد بود. همچنین برای مطلع شدن از میزان رضایت باشگاه مقابل، درصدی وجود دارد که پس از نظر گرفتن شرایط ارسالی شما می‌نویسد که احتمال موفقیت شما در این مسئله چند درصد خواهد بود.

همچنین درنسخه های قبل در بخش Become a Legend از همان لحظات نخست تمامی کفش ها در اختیار شما نبود و با طی مدت زمانی به کفش های بهتر دست می‌یافتید که هر کدام از کفشها ویژگی های خاص خود را داشتند. همین مسئله انتخاب میان آنها را کمی سخت می‌کرد و در کنار آن انگیزه گیمر را برای ادامه کار افزایش می‌داد. اما چند نسخه ای از بازی می‌گذرد که این ویژگی حذف شده است و تمامی کفشها از همان ابتدا در اختیار گیمر هستند و قابلیت های بسیار مثبتی در نسخه های قبل وجود داشت که دیگر در این نسخه ها متاسفانه شاهد آنها نیستیم!

اما یکی از مواردی که هرسال سری PES در آن بدون شک در مقابل رقیبش ضعیف عمل می‌کرده است، بخش گزارشگری و تفسیر بوده است. در این نسخه ما شاهد تغییری اساسی هستیم. ما دیگر شاهد «جان چمپیون» نیستیم و «پیتر دروری» که در دنیای واقعی فوتبال به‌هیچ‌وجه قابل‌تحمل نیست، جای او را گرفته است که البته اینجا شاهد عملکرد بهتری از او نسبت به دنیای واقعی هستیم. هرچند هنوز مشکلات فراوانی وجود دارد، مثلا در طول بازی گزارشگر به نتایج هفته‌های گذشته تیم‌ها، قراردادهایی که به‌تازگی امضا شدند و … اشاره می‌کند، درحالی‌که چنین مواردی را حتی در این نسخه با پیشرفت‌هایی جزئی مشاهده نمی‌کنیم.

جزئیات مربوط به چهره‌ها بسیار عالی هستند، البته مشکلاتی هم دارند

به لطف موتور گرافیکی فاکس بازی از گرافیک بسیار خوبی برخوردار است. البته نسبت به نسخه‌های پیشین پیشرفت چشمگیر و بسیار ملموسی را شاهد نیستیم و بیشتر پیشرفت‌ها را در جزئیات مشاهده می‌کنید. در طراحی چهره‌ها عملکرد بسیار خوبی را برای بازیکنانی شاهد هستیم که به‌خوبی شبیه‌سازی‌شده‌اند، اما بازیکنانی که با مدل‌های آماده در بخش طراحی صورت بازی ساخته‌شده‌اند به‌هیچ‌وجه نمی‌توانند برای بازی در این سطح قابل‌قبول باشند. در کنار این موارد که می‌تواند از آن‌ها چشم‌پوشی کرد ما همچنان شاهد ضعف در طراحی تماشاگران و مخصوصاً کارکنان استادیوم‌ها هستیم، هرچند این کم‌لطفی‌ها در حق نسخه رایانه‌های شخصی دیگر برای اکثر افراد به یک عادت تبدیل‌شده است، مخصوصاً طرفداران این سری. اما شاید بتوان مشکلات گرافیکی مربوط به تماشاچیان را با آوردن بهانه‌های مختلف کنار گذاشت اما به‌هیچ‌وجه نمی‌توان از جزئیات مربوط به کارکنان استادیوم‌ها هیچ پوشی کرد، البته بهتر است این‌طور گفت که اصلاً جزئیاتی در طراحی آن‌ها وجود ندارد که بخواهیم در موردش صحبت کنیم! چمن ورزشگاه‌ها هم مانند طراحی تماشاگران دیگر به عادت سالانه تبدیل‌شده است و بیش از اینکه شاهد چمن باشیم، شاهد موکتی هستیم که پس از انتشار چندین نسخه مختلف و اعتراض هواداران این مجموعه شرکت کونامی کوچک‌ترین پیشرفتی در این بخش اعمال نکرده است.

همین یک تصویر برای ناامیدی من کافی بود!

درمجموع Pro Evolution Soccer 2016 در بخش انیمیشن‌های بازیکنان بسیار پیشرفت داشته است، واکنش دروازه‌بانان هم بسیار طبیعی کارشده‌اند که در کنار عملکرد خوب هوش مصنوعی می‌توان به‌جرات گفت که این نسخه بهترین عنوانی است که در چند سال اخیر از این سری شاهد بودیم که می‌تواند خیل عظیمی از طرفداران را بیش‌ازپیش به‌روزهای اوج این سری امیدوار کند، هرچند برخی هم ممکن است با مشاهده محدودیت‌های بخش ویرایش به‌کلی ناامید شوند و البته با مشاهده مشکلات دیگر ناامیدتر!