AMD ساعاتی پیش با برگزاری کنفرانس خبری خود در نمایشگاه Computex 2024 از جدیدترین محصولات و دستاوردهای خود رونمایی کرد. بدون شک یکی از مهم‌ترین محصولاتی که در حاشیه این نشست معرفی شد نسل جدید از پردازنده‌های دسکتاپ رایزن این شرکت با عنوان Ryzen 9000 بود. قرار است این پردازنده‌ها با ریزمعماری جدید Zen 5 طراحی شوند که نسبت به ریزمعماری قبلی AMD دارای قابلیت‌های بهتری است.

شرکت AMD در کنفرانس خود در نمایشگاه کامپیوتکس 2024، برای نخستین بار از ریزمعماری جدید Zen 5 و همچنین نسل تازه از پردازنده‌های رده دسکتاپ Ryzen 9000 رونمایی کرد. بنا به گفته این شرکت این پردازنده‌ها نسبت به محصولات نسل قبل خود دارای عملکرد و قابلیت‌های بسیار بهتری هستند. قرار است پردازنده‌های رایزن 9000 در بهترین حالت دارای 16 هسته پردازشی باشند و در ماه جولای پیش‌رو شاهد عرضه آن‌ها به بازار باشیم.

براساس گزارش Anandtech، شرکت AMD در نمایشگاه کامپیوتکس امسال و در قالب سری پردازنده‌های Ryzen 9000 خود چهار محصول جدید را معرفی کرد. پردازنده Ryzen 9 9950X نام محصول پرچمدار جدید این شرکت در این سری است که از 16 هسته پردازشی بهره می‌برد و قادر است در بهترین حالت سرعت 5.7 گیگاهرتز را در دسترس کاربران خود قرار دهد. قرار است دیگر محصولات AMD در این سری دارای 12، هشت و شش هسته پردازشی باشند تا به این ترتیب انتخاب‌های گوناگونی از نظر عملکرد، کارایی و قیمت ارائه دهند.

ریزمعماری جدید Zen 5

بدون شک یکی از بخش‌های مهم کنفرانس شب گذشته AMD معرفی ریزمعماری Zen 5 بود. اگرچه در این رویداد اطلاعات فنی چندانی از این ریزمعماری در دسترس قرار نگرفت اما مشخص شد که آن نسبت به دو ریزمعماری Zen 4 و Zen 3 دارای قابلیت‌ها و ویژگی‌های جدیدی است. بنا به گفته AMD تغییرات صورت گرفته در این ریزمعماری جدید موجب شده است محصولات مبتنی بر آن در اجرای دستورات دارای دقت، بازدهی و همچنین زمان تاخیر کمتری باشند. همچنین با بهبود پهنای باند شاهد پردازش سریع‌تر داده‌ها و همچنین ارتقای عملکرد در بنچمارک‌های CineBench و Blender خواهیم بود.

از میان دیگر ویژگی‌های جدید این ریزمعماری می‌توان به ارتقای عملکرد در هنگام پردازش فرآیندهای همزمان اشاره کرد. AMD همچنین تایید کرده است که پهنای باند در دسترس برای حافظه‌های کش مرحله اول و دوم را به دو برابر ارتقا داده است تا امکان انتقال اطلاعات در هسته‌های پردازشی بهتر شود. یکی دیگر از نقاط قوت ریزمعماری Zen 5، عملکرد بهتر در پردازش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و مجموعه دستورات پردازشی AVX-512 است که به لطف ارتقای دو برابری پهنای باند در دسترس قرار گرفته است.

AMD همچنین با انتشار تصویری اعلام کرد که در زیرمعماری Zen 5 میزان IPC یا Instructions Per Cycle نسبت به ریزمعماری Zen 4 به طور متوسط 16 درصد بهبود پیدا کرده است. همانطور که در این تصویر مشخص است بیشترین میزان ارتقای IPC در بنچمارک GeekBench 5.3 AES XTS در دسترس قرار گرفته است که از مجموعه دستورات AVX-512 استفاده می‌کند. به این ترتیب باید گفت که عملکرد ریزمعماری Zen 5 در این بخش بسیار بهتر از قبل شده است.

پردازنده‌های رایزن 9000

طبق اطلاعات منتشر شده از سوی AMD، پردازنده‌های رایزن 9000 که بر این ریزمعماری جدید مبتنی هستند می‌توانند از حافظه‌های رم DDR5-5600 پشتیبانی کنند. AMD همچنین برای این محصولات تا 16 هسته و 32 رشته پردازشی در نظر گرفته است. هسته گرافیکی با معماری RDNA2، در مجموع دو هسته گرافیکی و پشتیبانی از پلتفرم AM5 از دیگر قابلیت‌های مهم این پردازنده‌ها است. در حالی که انتظار می‌رفت از فناوری 3 نانومتری TSMC با عنوان N3 در تولید این پردازنده‌ها استفاده شود اما AMD اعلام کرد که دو فناوری چهار و شش نانومتری این شرکت با عناوین TSMC N4 و N6 را برای تولید این پردازنده‌ها به کار خواهد گرفت.

در ابتدا قرار است در قالب سری پردازنده‌های رایزن 9000 با عنوان Granite Ridge، چهار پردازنده جدید روانه بازار شود. پردازنده پرچمدار Ryzen 9 9950X و همچنین Ryzen 9 9900X، Ryzen 7 9700X و Ryzen 5 9600X این چهار محصول هستند. آنطور که AMD اعلام کرده است پردازنده Ryzen 9 9950X بهترین انتخاب برای گیمرها و تولیدکنندگان محتوا است و 16 هسته و 32 رشته پردازشی را در دسترس کاربران خود قرار می‌دهد. مصرف انرژی 170 وات، در مجموع 80 مگابایت حافظه کش (64 مگابایت به صورت کش مرحله سوم و 16 مگابایت به صورت کش مرحله دوم) و حداکثر سرعت 5.7 گیگاهرتز، از دیگر قابلیت‌های این پردازنده جدید است.

تصویری از مقایسه قدرت پردازنده Ryzen 9 9950X و پردازنده Core i9 14900K توسط AMD منتشر شده است که نشان می‌دهد این پرچمدار جدید قادر است در بازی‌های گوناگون از 4 تا 23 درصد عملکرد بهتری را از خود نشان دهد. همچنین در بنچمارک‌های گوناگون شاهد بهبود 7 تا 56 درصدی عملکرد هستیم. AMD همچنین مدعی است که پردازنده Ryzen 9 9950X، چیزی در حدود 100 درصد پهنای باند گرافیکی بهتر و همچنین 20 درصد سرعت بیشتر در هنگام استفاده از فناوری هوش مصنوعی و مدل‌های زبان بزرگ را فراهم می‌کند.

پردازنده Ryzen 9 9900X دیگر محصول جدید AMD است که آن نیز قرار است 12 هسته و 24 رشته پردازشی را در اختیار داشته باشد. مصرف انرژی 120 وات، 76 مگابایت حافظه کش و همچنین حداکثر سرعت 5.6 گیگاهرتز دیگر قابلیت‌های این محصول جدید را تشکیل می‌دهند. پردازنده Ryzen 7 9700X نیز به هشت هسته و 16 رشته پردازشی مجهز است و 40 مگابایت حافظه کش، سرعت حداکثری 5.5 گیگاهرتز و مصرف انرژی 65 وات را در اختیار دارد.

آخرین محصول AMD در این سری پردازنده Ryzen 5 9600X است که آن نیز دارای شش هسته و 12 رشته پردازشی است. حداکثر سرعت این پردازنده به 5.4 گیگاهرتز می‌رسد و شاهد حضور 38 مگابایت حافظه کش در آن هستیم. مصرف انرژی این پردازنده نیز 65 وات اعلام شده است. به این ترتیب باید گفت که پردازنده‌های دو خانواده Ryzen 7 و Ryzen 5 نسبت به محصولات نسل قبل دارای سرعت بیشتری شده‌اند و سرعت پردازنده عرضه شده در خانواده Ryzen 9 تغییری نکرده است.

هنوز اطلاعاتی در مورد قیمت پردازنده‌های Ryzen 9000 منتشر نشده است اما انتظار می‌رود آن‌ها نسبت به پردازنده‌های Ryzen 7000 کمی افزایش قیمت را تجربه کنند. AMD اعلام کرده است که این چهار پردازنده جدید را در ماه جولای پیش‌رو عرضه خواهد کرد.